Proeven van het echte leven op de vak-havo
18-01-2023
Een havo met meer aandacht voor praktijklessen lijkt havo-leerlingen te motiveren en beter voor te bereiden op een vervolgstudie. “Het maakt hun schooltijd leuker. Ze zien de context. Snappen waar ze die wiskunde voor nodig hebben.” Een artikel uit het Onderwijsblad van de AOb over de vak-havo.
De pauze is nog niet eens afgelopen of de leerlingen staan al bij hun kluisjes. Snel trekken ze de blauwe overall over hun kleren aan en verruilen hun sneakers voor veiligheidsschoenen. Met een indrukwekkende gereedschapskist staan ze binnen twee minuten een gele elektriciteitsbuis te buigen en overleggen over een aan te leggen elektriciteitscircuit.
Een groepje andere leerlingen zet de veiligheidsbril op en snelt naar de computergestuurde lasersnij-machine. Vmbo’ers? Nee. Havo-leerlingen uit de onderbouw van het Calvijn College in Goes. Elke donderdag werken deze zogeheten ‘vak-havisten’ in de praktijklokalen in Krabbendijke, waar de vmbo-tak van hun school is gevestigd. “De leukste schooldag”, vinden ze eensgezind.
Het Calvijn College was zeven jaar geleden één van de eerste scholen waar de vak-havo werd ingevoerd. Govert Kamerik, teamleider havo van het Calvijn College in Goes, wordt alom beschouwd als de founding father van het concept vak-havo. Zijn aanpak vindt, in veel varianten, breed navolging. Volgend schooljaar doen 26 scholen mee aan een pilot. Over drie jaar zijn verschillende praktijkgerichte programma’s onder de verzamelnaam HavoP, officiële examenvakken. De Stichting Leerplan Ontwikkeling werkt nu aan eindtermen voor een kleine (120 studielast-uur) en een grote (360 uur) variant.
Doorstromen
De havo is al tientallen jaren een probleem. Havisten blijven relatief vaak zitten: slechts één op de drie jongens haalt het diploma in vijf jaar. Als havisten doorstromen naar het hoger beroepsonderwijs, zijn er veel afhakers. Als ze het hbo (vier jaar) wel afmaken, doen ze daar lang over: 30 procent van de meisjes heeft tien jaar na de brugklas een hbo-diploma of zak. Bij jongens is dat slechts 10 procent.
De havo-leerling heeft geen duidelijke identiteit, meldt de website van het Havo-platform. “Ze worden gezien als opgepimpte vmbo-leerlingen of als mislukte vwo’ers.” Arna Roersma, adjunct-directeur bij het Carmel College in Oldenzaal: “Elke docent kent de uitdaging om de havo-leerling te blijven motiveren.” Govert Kamerik: “De havist heeft brains genoeg, maar hoe krijg je ze in beweging, dat is de vraag. Als je zegt dat ze iets moeten doen of leren ‘omdat het later nuttig is’ dan zeggen ze al snel: de groeten!”
‘Kinderen met een havo-advies komen enthousiast binnen in de brugklas, maar op de een of andere manier verdwijnt hun zin om te leren binnen een paar jaar’, zegt economiedocent Bart Schuchard in de brochure Havo van de Toekomst. ‘We willen op zoek naar dat ongrijpbare, waardoor juist die havo-leerlingen zo weinig intrinsieke motivatie tonen.’ De havist vertoont nogal eens ‘consumptief gedrag’, zegt één van de docenten: ‘Achterover hangen en de docent laten praten.’
Inmiddels is het besef breed doorgedrongen dat de manier waarop er les wordt gegeven op de havo, niet goed aansluit bij een deel van de leerlingen. Arna Roersma van het Carmel College: “Ze krijgen op de havo alleen maar theorie, terwijl het voor een deel leerlingen zijn die graag de deur uit willen en iets met hun handen willen doen.” Govert Kamerik: “De havo leidt op voor het hbo, maar die b, de beroepscomponent, ontbreekt volledig in het havo-onderwijs.” Havisten missen de context van wat ze moeten leren, zegt Roersma. “Waar hebben ze die wiskunde voor nodig? Als je dat kunt laten zien en als ze dat zelf kunnen ervaren, dan motiveert dat enorm.”
Lees verder bij AOb
Bron: AOb
« Terug naar het overzicht