Geloven in lesgeven
19-10-2020
Geloven in lesgeven is de Nederlandse vertaling van On Christian Teaching, in 2018 verschenen bij Eerdmans in Grand Rapids. Het past helemaal bij dit boek dat de vertaling tot stand kwam op initiatief van twee docenten: Jurrian Fahner, senior docent godsdienst en klassieke talen en Jan Bollemaat, senior docent godsdienst en mens en religie, beiden verbonden aan Greijdanus.
Bram de Muynck en Piet Murre, lectoren bij Driestar hogeschool, schreven een inleidend hoofdstuk. Financieel droegen deze beide organisaties hun steentje bij, maar er was ook een subsidie van het Steunfonds Christelijk Onderwijs van Verus. Kortom: dit is een boek dat breed gedragen wordt in het christelijk onderwijs. Het is het waard om ook breed gelezen en besproken te worden.
Wat maakt het zo bijzonder?
Er zijn van die boeken over onderwijs die je als leraar na een paar bladzijden teleurgesteld neerlegt. Het gaat inderdaad over onderwijs, maar het heeft eigenlijk weinig te maken met wat er in je klas gebeurt. Dat is met Geloven in lesgeven, didactiek als christelijke praktijk heel anders. De schrijver, David Smith, weet wat het leraarschap inhoudt. Hoewel inmiddels hoogleraar onderwijskunde aan Calvin University in Grand Rapids, is hij leraar met hart en ziel gebleven. Duidelijk en herkenbaar schildert hij wat er in zijn klas gebeurt. Als docent zie je het voor je ogen gebeuren. Dat spreekt aan.
Toch is dit niet alleen een boek over de lespraktijk. Zo’n boek dat vooral trucjes aanleert: als de klas zo doet, moet jij als docent zus doen. Geen blauwdruk, geen voorschriften, maar wel herkenbare situaties om de onderliggende visie te illustreren. David Smith schrijft: “Aan de ene kant ben ik ervan overtuigd dat het christelijk geloof nieuwe impulsen kan geven aan didactische ontwikkeling. Aan de andere kant ben ik ervan overtuigd dat het christelijk geloof niet een eenvoudig voorschrift geeft hoe we moeten lesgeven, en evenmin een unieke, exclusief christelijke set werkvormen.” Dat resulteert in een onderliggende visie die meteen blijkt in de ondertitel: didactiek als christelijke praktijk.
Christelijke praktijken
In de Nederlandse context is dit een tamelijk nieuwe gedachte. Er is en wordt hier te lande veel nagedacht over christelijk onderwijs. Dat kan gaan over vakinhouden, over pedagogiek, over de persoon van de leraar, maar het gaat zelden over didactiek. David Smith zoekt naar christelijke praktijken in het klaslokaal. Zonder dat we ons ervan bewust zijn, zijn die praktijken immers vormend voor onze leerlingen. Het zijn ‘liturgieën’, ‘love shaping practices’ zoals ik James K.A. Smith (Amerikaans theoloog en filosoof die eerder samen met David Smith publiceerde) in een podcast hoorde zeggen.
---
Wat valt er verder over dit boek te melden? Onder andere dat het eerste deel van het boek de stelling verdedigt dat geloof een vormgevende factor voor de didactiek is, en het tweede gedeelte een meer gedetailleerde verkenning van het ontwerpproces van een les geeft. En verder dat elk hoofdstuk afsluit met ‘Handvatten voor bezinning en discussie’ en een ‘Logboek’. De handvatten geven gespreksvragen om voor jezelf te overdenken of met anderen te bespreken. Het Logboek begint steeds met dezelfde zin: “Zoek een tijd en een plaats waar je rustig kunt nadenken.” Daarna wordt de verbinding tussen de lezer en de inhoud van het hoofdstuk gezocht, bijvoorbeeld: “Hoe kun je jouw lesgeven in verband brengen met de liefde voor God en de naaste? Noteer zo veel verbanden als je kunt en bedenk dan welke het vaakst en welke het minst vaak in jouw lessen in praktijk gebracht worden. Hoe kun je het ontwerp van je lessen op dit punt bijsturen?”
Bron: I&K-netwerk
« Terug naar het overzicht