Geloof jij in de toekomst van het christelijk onderwijs in Nederland?
12-11-2020
René Tromp, bestuurder LEV Scholengroep, geeft een terugblik over het gereformeerd onderwijs en een vooruitblik voor de toekomst van het christelijk onderwijs. Aanleiding is het opgaan van de vereniging LVGS in Verus tijdens komende jaarwisseling. Een bloemlezing uit zijn column in de laatste nieuwsbrief van LVGS.
'Geloof jij in de toekomst van het christelijk onderwijs in Nederland? Zie je die toekomst met vertrouwen tegemoet of juist met onzekerheid?
Laat ik maar meteen duidelijk en helder zijn. Volgens mij gaan we sowieso een hoopvolle toekomst tegemoet als christen. Jezus geeft ons altijd perspectief, al kan het leven soms zwaar zijn. Dat ervaar je juist nu in deze coronatijd.
Respect voor het verleden
Onze voorouders hebben vol overtuiging in de jaren ‘60, ’70 en ‘80 van de vorige eeuw gereformeerde scholen opgericht. Onderwijs dat paste bij de ontwikkeling in de GKV-kerken in die tijd. Er was een nauwe band tussen school, kerk en gezin. Was je lid van een GKV-kerk, dan hoorde daar ook bijna vanzelfsprekend bij dat je kinderen naar een gereformeerde school gingen. Wanneer een ouder dat niet deed dan was dat een uitzondering. De ‘Triangel gedachte’ heeft veel goeds gebracht. Dat gereformeerde scholen op deze manier nauwelijks deel uit maakten van de samenleving buiten de school, was een bewuste keuze.
Het LVGS ondersteunde vanuit Wezep en later vanuit Zwolle de gereformeerde scholen en de schoolbesturen die meestal bestonden uit vrijwilligers. Het gereformeerd onderwijs floreerde. Eind jaren ’70 en begin jaren ‘80 werden er veel nieuwe gereformeerde basisscholen opgericht. Met elkaar voelden we het als zegen van God. De school was de oefenplaats voor geloofsontwikkeling. De nadruk lag in die tijd meer op ontwikkeling van identiteit dan op de kwaliteit van het onderwijs. Ik heb nog altijd veel waardering en respect voor alle vrijwilligers die deel uit maakten van de schoolbesturen en onderwijskrachten die bouwden aan de ontwikkeling van het gereformeerd onderwijs. Het LVGS-bureau zorgde voor kwalitatieve goede ondersteuning.
Verschuivingen
In de laatste jaren van de vorige eeuw en aan het begin van de 21e eeuw is de discussie in het gereformeerd onderwijs gestart over schaalvergroting.
--
Overigens leidde dit niet tot explosieve groei van het aantal gereformeerde scholen. Vaak was ook het beeld gecreëerd dat een gereformeerde school er alleen was voor GKV-ouders. Dat heeft pijn veroorzaakt. Naast aandacht voor identiteit werd er ook meer werk gemaakt van de kwaliteit van het onderwijs. Gereformeerd onderwijs werd in deze tijd gezien als een geschenk dat we met andere christenen konden delen.
In de jaren ’90 werd een begin gemaakt met schaalvergroting op bestuursniveau. Professionaliseren van besturen zorgde ervoor dat in alle delen van ons land clusters gevormd werden van gereformeerde scholen. Dat betekende het einde van veel vrijwilligers in schoolbesturen. Het LVGS heeft deze ontwikkeling gestimuleerd en begeleid.
Nadat op landelijke niveau de sectororganisaties VO- en PO-raad werden opgericht leidde dit ook weer tot discussie over een nieuwe rol voor het LVGS. Uiteindelijk leidde dat tot inkrimping van LVGS-activiteiten en ontmanteling van het kantoor in Zwolle. Het LVGS werd steeds meer een netwerkorganisatie.
In de afgelopen 10 jaar is er door veranderingen in het kerkelijk landschap in Nederland meer samenwerking ontstaan tussen verschillende kerken. Secularisatie werd steeds dominanter in de samenleving en ook in het onderwijs. Tegen deze achtergrond zochten veel christelijke ouders voor hun kinderen een school waar elke dag de Bijbel opengaat, waar Jezus centraal staat en waar meelevende christenen lesgeven. Dit leidde tot een grote toestroom van leerlingen naar de gereformeerde scholen. De gereformeerde school werd een school voor christenen. Uiteindelijk veranderende ook het personeelsbeleid van veel scholen. Meelevende christelijke medewerkers uit diverse kerken of gemeenten kunnen benoemd worden. De gereformeerde scholen maakten deel uit van de samenleving en zochten meer verbinding met de mensen in en om de school.
Op landelijk niveau werd er ook steeds meer intensief samengewerkt met Verus, wat uiteindelijk nu leidt tot een opgaan van het LVGS in Verus.
Als ik terugkijk houd ik warme herinneringen over aan de persoonlijke ontmoetingen met LVGS-bestuurders tijdens onze 24-uurs bijeenkomsten. De formele en nog meer de informele ontmoetingen met de van hart tot hart gesprekken over alle veranderingen in het gereformeerd onderwijs hebben voor mij voor meer verbinding gezorgd. Ik ben blij om samengewerkt te hebben met Marnix Niemeijer, in de laatste LVGS-periode als (LVGS) bestuurslid. Zo kon ik ook een bescheiden bijdrage leveren aan de toekomst van het onderwijs met de Bijbel als basis.
Hoopvolle toekomst
De toekomst van het christelijk onderwijs in Nederland zal er anders uit gaan zien. Perspectief denken zal toenemen. Het is van belang om nog meer samenwerking te zoeken met christelijke scholen die nu nog deel uitmaken van een bepaalde denominatie. Er zullen bruggen gebouwd moeten worden, zeker als de politieke context gaat veranderen. Er is ruimte voor meer diversiteit. Binnen Verus kunnen we nog meer samenwerken. Zo ontstaan er verbindingen tussen scholen en besturen waarbij de Bijbel de inspiratiebron zal zijn waaruit alle medewerkers leven en werken. Met het onderwijs gedreven vanuit de christelijke waarden kunnen we het verschil maken in de huidige samenleving.
Vol vertrouwen zie ik de toekomst tegemoet. Vertrouwen in onze Schepper allereerst. Hij rust al die gepassioneerde medewerkers in het christelijk onderwijs toe om leerlingen voor te bereiden op de samenleving van morgen.
Dank aan alle juffen, meesters, leraren, directeuren, bestuurders en andere medewerkers die vanuit geloof met de Bijbel als bron en kompas elke dag vol bezieling bezig zijn met hun vak.
Zegen ons waar we in geloof voor leven.
Zegen ons waar we hoop en liefde geven.
Zegen om de ander tot zegen te zijn.
O, God zegen ons tot in eeuwigheid.'
René Tromp, Bestuurder LEV Scholengroep West-Nederland
Bron: LVGS
« Terug naar het overzicht