Af van laag- en hoogopgeleid
28-03-2024
Hoog- of laagopgeleid: als het aan minister Dijkgraaf ligt, stappen we zo snel mogelijk af van zulke termen. Door een label laag- of hoogopgeleid op je te plakken, houd je ongelijkheid in stand. De aanpassing van het taalgebruik is volgens de minister een volgende stap naar de gelijke waardering van alle vormen van vervolgonderwijs en de herwaardering van beroepsonderwijs.
Dit schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer én aan toekomstige studenten in Nederland. Verus maakt zich al langer hard tegen het meritocratisch gedachtegoed en de aanhoudende prestatiefascinatie.
Minister Dijkgraaf: “We hebben ieder talent nodig. Door het vervolgonderwijs als ‘waaier’ in te richten, waarin verschillende opleidingen gelijkwaardig naast elkaar liggen, kunnen we een aantal belangrijke doelen bereiken. Voor de maatschappij, de arbeidsmarkt én vooral voor studenten zelf. Als student kun je gemakkelijker de juiste plek vinden. Of dat nu op het mbo, hogeschool of de universiteit is. Ook moeten studenten allemaal dezelfde mogelijkheden krijgen om mee te doen in het studentenleven. Ik merk gelukkig veel herkenning en steun voor deze manier van denken. Het is nu tijd om de volgende stap te zetten. Ik roep iedereen op mee te doen."
Weg van hoe hoger, hoe beter
Verus zegt al langer dat het meritocratisch ideaal (waar hoe hoger, hoe beter is) niet bevorderlijk is voor de ontwikkeling van jongeren. Je wordt als het ware gestraft als je het niet haalt. 'Dan had je maar harder moeten werken, of beter je best moeten doen.' Minister Dijkgraaf herkent ook dat in het onderwijs een race naar de top is ontstaan waar een 'hogere' opleiding status geeft en deuren opent. Maar, zegt hij, juist onderwijs kan een cruciale rol spelen in het verminderen van deze ongelijkheden en het bevorderen van verbinding in de samenleving. "Jongeren moeten een plek vinden die past bij hun wensen en talenten, wat leidt tot meer succes als student." Hij waarschuwt voor de druk om een ‘zo’n hoog mogelijke’ opleiding te doen: het zorgt voor stress en een hoger risico op uitval.
De herwaardering van het mbo en hbo en de realisatie van zo'n waaier vergen een reeks maatregelen voor op de langere termijn. Volgens Dijkgraaf kunnen we in het hier en nu wel bewust omgaan met taalgebruik over het vervolgonderwijs. "Alle juridische begrippen en formele benamingen aanpassen heeft veel voeten in de aarde, maar wat nu al wel kan is het vermijden van hiërarchische aanduidingen in het dagelijks taalgebruik, zoals ‘hoger onderwijs’ en ‘middelbaar’. In plaats van verticaal taalgebruik afkortingen (zoals mbo) en ‘hbo en wo’ als alternatief voor ‘hoger onderwijs’. En met ook ‘hbo-en wo-opgeleiden’ in plaats van ‘hoogopgeleid’. Deze maatregel sluit ook aan bij een recente oproep van de Utrechtse mbo-instellingen, JOB MBO en de MBO Raad.
Bron: Verus
« Terug naar het overzicht